Het kan voorkomen dat je aquariumvissen zich ineens raar gaan gedragen. Bijvoorbeeld door dicht bij de bodem te gaan hangen of tegen voorwerpen aan te schuren. Ook kunnen ze snel gaan ademen en kunnen hun kieuwen een rode kleur krijgen. Als dit gebeurt, gaat er iets niet goed in je aquarium. Het is dan belangrijk om snel actie te ondernemen. De kans is namelijk groot dat het evenwicht tussen NH3 (ammoniak) en NH4 (ammonium) verstoord is.
Waar staan NH4 en NH3 voor?
NH4 staat voor ammonium en NH3 staat voor ammoniak. Deze twee waarden hangen heel erg samen, vandaar dat we deze in dezelfde blogpost behandelen. Het begint allemaal met ammonium. Hoge ammonium waarden kunnen het gevolg zijn van een verstoorde balans, bijvoorbeeld door vervuild water (te lang niet schoongemaakt) of wanneer er te veel water in één keer is ververst. Op zich is ammonium niet heel schadelijk. Maar als ook de pH-waarde te hoog wordt (afhankelijk van het soort aquarium boven de 7) wordt een groot deel van het ammonium in je aquarium omgezet in het veel schadelijkere ammoniak.
Heb je een hogere ammonium waarde en is je pH-waarde ook aan de hoge kant, dan wordt het ammonium omgezet in ammoniak.
Wat zijn de gevolgen van een te hoge NH3-waarde of NH4-waarde?
Een wat hogere NH4-waarde is niet direct schadelijk voor je aquariumvissen. Maar NH3 is zeer schadelijk! Een NH3-waarde vanaf 0,02 mg/l is al gevaarlijk. Een te hoge NH3-waarde kan schade veroorzaken aan de kieuwen van je vissen en uiteindelijk leiden tot ammoniakvergiftiging, waardoor je vissen zullen stikken. Daarom is het belangrijk om niet alleen de NH4- en NH3-waarden, maar ook de PH-waarde in de gaten te houden.
Hoe kan ik het beste de NH4 en NH3 waarden meten?
Waterwaarden meten doe je met watertests. In principe kun je de ammonium en ammoniak waarden meten met behulp van teststrips. Dit is echter niet altijd even betrouwbaar, omdat ammoniak door de bacteriën in je filter worden omgezet in NO2 (nitriet). Alleen testen met teststrips kan een vertekend beeld geven. De beste manier om de NH3 waarde en de NH4 waarde te meten is door middel van een specifieke test. Een goed voorbeeld hiervan is de HS Aqua NH4 en NH3 Test. Hiermee meet je beide waarden op een betrouwbare en nauwkeurige manier.
De NH3 en NH4 test van HS Aqua.
Hoe kan ik het ammonium- of ammoniakgehalte verlagen?
De makkelijkste manier om beide waterwaarden te verlagen, is door een deel van het water te verversen. Het is daarbij van belang om niet te veel water in één keer te verversen, omdat het water dan nog meer uit balans kan raken. Het beste is om een derde van je aquariumwater te verversen en dit indien nodig na een week te herhalen. Ook kun je minder voer geven aan je aquariumvissen. Ammoniak is namelijk ook een afvalstof die door vissen zelf wordt uitgescheiden bij het stofwisselingsproces. Door wat minder te voeren zullen ze dus ook minder ammoniak aanmaken.
Zijn de bovengenoemde acties niet voldoende? Dan kun je overwegen om een speciaal binnenfilter aan te schaffen, zoals de Hydra Ocean Free Hydra Stream. Dit systeem verbetert je huidige filtersysteem door zowel ammoniak als nitriet af te breken.
Hydra Ocean Free Hydra Stream
Tot slot
Uiteindelijk geldt ook voor NH4 en NH3 dat voorkomen beter is dan genezen. Zorg dus dat je je aquarium tijdig schoonmaakt en dat je regelmatig de aquarium waterwaarden meet.
Meest gestelde vragen over NH3
Wat is de beste NH3-waarde?
NH4-waarde is een beetje giftig, maar de NH3-waarde is veel giftiger. Een NH3-waarde vanaf 0,02 mg/l is al gevaarlijk. Een te hoge NH3-gehalte kan je vissen doden.
Hoe kan ik het ammonium- of ammoniakgehalte verlagen?
Zowel ammonium als ammoniak kan worden verlaagd. Er zijn veel manieren om het te doen, maar de gemakkelijkste manier om beide waterwaarden te verlagen, is door een deel van het water te verversen.
Wat is het gevolg van een te hoge NH3/NH4-waarde in mijn aquarium?
Bij hoge NH3/NH4-waarden moet je snel reageren. Een te hoge NH3-waarde kan de kieuwen van je vissen beschadigen en uiteindelijk leiden tot ammoniakvergiftiging, waardoor je vissen stikken.
Hoe test je de NH3/NH4-waarde?
Er zijn twee manieren om NH3/NH4 te testen: met teststrips of druppeltests. De druppeltests zijn betrouwbaarder dan teststrips.
Wat zijn tekenen van ammoniak/ammoniumvergiftiging?
Er zijn een paar tekenen van ammoniakvergiftiging in het aquarium, bijvoorbeeld als je vissen dicht bij de bodem hangen of tegen voorwerpen aan wrijven. Ook kunnen ze snel ademen en kunnen hun kieuwen een rode kleur krijgen.
